Isı Yalıtım Levhası Nedir?
Expande polistren (EPS), yani ısı yalıtım levhası petrol türevi malzemelerin değişik şişirme gazlarıyla genişletilerek köpük haline getirilmesiyle değişik yoğunluklarda üretilebilen kapalı hücreli organik kökenli bir ısı yalıtım malzemesidir. Bir başka tanıma göre ise, polistren hammaddesinin genleştirilerek blok halinden kesilmek suretiyle levha haline getirilen ısı yalıtım malzemesidir. Ayrıca, levha şeklinde kalıp içinde genleştirilerek de üretilmektedir. Expande (Genleştirilmiş) Polistren
Eps Mantolama Plakaları
Polistren hammeddeleri, iri kum büyüklüğünde ve inci tanelerine benzemektedir. Bu taneler genleştirici makinesine koyulmak suretiyle, pentan veya bütanla birlikte buharlı ısıl işleme tabi tutulur. Pentan veya bütan gazları, tanecikler içinde çok sayıdaki küçük gözeneklerin oluşmasını sağladıktan sonra, üretim sırasında ve üretiminin hemen akabininde çok kısa sürede hava ile yer değiştirir. Buhar ısısı boncuk tanelerinin genişlemesine sebep olur. Genleştirilmiş taneler şekillendirici kaba konur ve kap sayesinde genleştirilmelerine sınır getirlir. Bu aşama ile boncuk taneleri bir araya gelerek birbirleriyle kaynaşır. Bu uygulamanın başarısı, ürünün yüzeyindeki taneciklerin bal peteği şeklindeki görüntüsü ile anlaşılır. Genleştirilmiş polistren ısı yalıtım ürünlerinin %98’i kapalı gözenekler içinde hapsedilmiş hareketsiz ve kuru havadır. Hareketsiz ve kuru hava bilinen en ekonomik, çevre dostu ve mükemmel ısı yalıtım malzemesidir. İstenilen yoğunlukta üretilebilmeleri yanı sıra, TS 825’e göre ısı yalıtım amacıyla kullanılan genleştirilmiş polistrenin eps ısı yalıtım levhası min. 15 kg/m3 yoğunluğunda olması gerekmektedir.
Expande polistrenin ısı iletkenliğinin yoğunlukla değişimi
Şekillendirici kabın şekline göre istenilen formda expande polistrenler üretmek mümkündür. Bunlara termoplastik malzemeler denmektedir. Bu nedenle ambalaj sanayinde de düşük yoğunluklu ürünler üretilmekte ve paketleme amacıyla kullanılmaktadır.
Yukarıdaki garifkte kesikli çizgiler, genleştirilmiş polistrenin yani ısı yalıtım levhası malzemelerinin hesap değerlerini ifade etmektedir ve bu değerler TS 825’de min. 15 kg/m3’den daha yoğun EPS’ler için verilen λ=0,04 W/mK hesap değeri ile çelişmektedir. Polistren Üreticileri Derneği (PÜD), 15 kg/m3 EPS’ler için, hesap değerinin yukarıdaki tablodan alınabileceğini belirtmektedirler.
Ekpande polistrenin %10 deformasyondaki basınç geriliminin yoğunlukla değişimi
EPS ısı yalıtım levhası malzemesinin ısı iletkenlik değeri sıcaklık artıkça artmaktadır.
Expande polistrenin ısı iletkenliğinin sıcaklıkla değişimi
EPS hem B1 sınıfı hem B2 sınıfı üretilmektedir. Aşağıdaki tabloda belirtildiği üzere bina yalıtımları için kullanılacak EPS mantolama lechası malzemesinin B1 sınıfı ve min. 15 kg/m3 yoğunlukta olması gerekmektedir.
Expande Polistren Isı Yalıtım Levhası Teknik Özellikleri
Malzeme Özellikleri |
Birimler |
Değerler |
Isı iletkenlik hesap değeri (λ) |
W/mK |
0,040 |
Kullanım sıcaklığı (max.) |
0C |
(-180) – (+75) |
Yoğunluk (d) |
kg/m3 |
min.15 |
Yanma sınıfı (TS10981) |
- |
B1 |
Buhar difüzyon direnç katsayısı (μ) |
- |
80-250 |
Mekanik dayanımı (max.) |
ton/m2 |
5-15 |
EPS, ekonomik bir yalıtım malzemesi bulunduğu amacıyla bina ısı yalıtımlarında olabildiğince çok kullanılmaktadır. Fakat bu malzemenin tüketiminde birtakım hususlara ilgi edilmesi gerekmektedir. Bina yalıtımında düşük yoğunluklu EPS kullanılmamalı ve malzemenin direk suyla ilişki etmemesi amacıyla detaylar iyi çözülmelidir. Difüzyonla bünyesine suyu alabileceğinden, içerden ve sandviç duvar yalıtımında buhar kesici bir malzemeyle kullanılması tavsiye edilmektedir. Güneşin ultraviyole ışınları EPS yüzeyini sertleştirip kırılgan duruma getireceğinden, güneşte uzun vakit bırakılmalıdır. Kullanılmadan evvelce şişirici gazların levhadan çıkması, dolayısı ile sonradan ebat kararsızlığına sebep olmaması amacıyla üretildikten sonra belli bir vakit bekletilmelidir.